Miyerkules, Enero 11, 2012

DASALAN AT TOCSOHAN By Marcelo H. Del Pilar (reaction paper)

Ang akdang ito ay salamin ng matinding kalupitan at kasakiman ng mga prayleng kastila nuon. Katapat nga ng masamang gawa ay ang mga matatalim na salita. At para kagiliwan at medaling maihain ito sa mga Pilipino nuon, ginamit ni Gat. Marcelo H. Del Pilar ang mga dasal at paniniwala na itinuro ng mga prayle. “ Ang Tanda, Pagsisisi, Ang Amain Namin, Ang Aba Guinoong Baria, Ang Aba Po Santa Baria, Ang mga Utos ng Fraile at iba pang mga kasabihan at paniniwala na isinalin ni Del Pilar sa matatalim na salita.
Isa sa tatlong kilalang dasal na kasama sa akdang ito ay ang “Ang Amain Namin”. Mula sa orihinal nitong dasal na “ Ang Ama Namin”. Sa mga salitang “ Amain namin, sumasaconvento ca, sumpain ang ngalan mo, malayo sa amain ang kasakiman mo, quitlin ang liig mo ditto sa lupa para nang sa langit.”
Ang dasal na para sa Diyos Ama ay ginawa niyang dasal para sa “Amaing Fraile.” Kitang kita ang masidhing muhi ni Del Pilar at ng mga Pilipino sa mga paring kastila nuon.
Pangalawa ay “ Ang Aba Guinoong Baria,” galing sa orihinal nitong dasal na “ Ang Aba Guinoong Maria”. Dito inilahad ni Gat. Marcelo H. Del Pilar ang kasakiman sa pera at pagwaldas sa yaman ng lipunan ng mga prayle. Sa mga salitang ” Aba guinoong Baria nakapupuno ka ng alcancia ang Fraile’l sumasainyo bukod ka niyang pinagpala’t pinahiguit sa lahat, pinagpala naman ang kaban mong mapasok.” Ipinababatid niya sa mga Pilipino nuon, kung saan napupunta ang pera na inaabuloy ng simbahan na inaakala nilang bilang tulong sa Diyos.
“Ang mga Utos ng Fraile” na mula sa orihinal nitong parabola sa bibliya na “ Ang Sampung Utos ng Diyos.”
 Ang mga utos ng Fraile ay sampo:
Ang nauna:             Sambahin mo ang Fraile na lalo sa lahat
Ang ikalaua:           Huag kang mag papahamak manuba nang ngalang deretsos.
Ang ikatlo:              Mangilin ka sa Fraile lingo man at fiesta.
Ang ikapat:            Isangla mo ang catauan mo sa pagpapalibing sa ama’t ina.
Ang ikalima:            Huag kang mamamatay kung uala pang salaping pang palibing
Ang ikanim:            Huag kang makiapid sa kanyang asaua.
Ang ikapito:            Huag kang makinakaw.
Ang ikaualo:            Huag mo silang pagbibintangan, kahit ka masinungalingan.
Ang ikasiyam:           Huag mong ipagkait ang iyong asaua.
Ang ikapulo:            Huag mong itangui ang iyong ari.

Minulat ni Del Pilar ang mga Pilipinong alipin ng simbahan at bulag sa katotohanan. Na ang bawat gawa, sakripisyo at bigay ay hindi na napupunta sa Diyos at sinasamsam na ito ng mga Prayleng kastila.
Ang akdang ito ay karapat-dapt lang ipa-mukha sa mga kastila nuon. Ang mapang-insultong salita ay dapat lang sa mapang-insultong nilalang at epektibong pamulat sa mga iniinsulto nuon gaya ng mga Pilipino.
Ang Dasalan at Tocsohan ni Gat. Marcelo H. Del Pilar, lalu na ang mga parte nitong “Ang Amain Namin, Ang Aba Guinoong Baria at Ang mga Utos ng Fraile ay nakakayanot pa din o “offensive” pa din sa ngayon pero sa iba nang dahilan. Maganda na ang imahe ng simbahan ngayon kung ikukumpara mo sa panahon ng mga kastila. At maaaring maging kontrobersyal ito dahil sa dalang lait nito at makabagong pamimintang sa simbahan. Mas laganap ang katolisismo sa panahon ngayon at hindi malabong atakihin nito ang kanilang sensitibong damdamin. Pero, para sa bagong henerasyon, isa na lang itong kaalaman at gabay upang magsilbing Mata sa simbahan ng wastong paniniwala.

4 (na) komento: